Genetyczne doskonalenie zdrowotności racic

Projekt „CGen korekcja”

 
Dostosowywanie programu hodowlanego do aktualnych oczekiwań hodowców wymaga poszerzania go o nowe cechy. Jest to możliwe po opracowaniu metody oceny wartości hodowlanej dla każdej z nich. Podstawę oceny stanowią obserwacje fenotypowe stąd konieczne jest ich rejestrowanie. Wiele informacji o cechach jest zapisywanych lokalnie w formie umożliwiającej ich wykorzystanie jedynie do bieżącego zarządzania stadem. Dane te są przechowywane w formie papierowej lub w programach komputerowych obsługujących systemy udojowe stąd dostęp do nich jest ograniczony. Warunkiem objęcia oceną kolejnych cech jest przekazywanie zarejestrowanych obserwacji do centralnej bazy danych. Jednakże wiązałoby się to z dodatkowym nakładem pracy związanym z przepisywaniem informacji do systemów informatycznych. Stanowi to istotną barierę dla pozyskania i zgromadzenia dużej liczby danych wymaganych do przeprowadzenia oceny wartości hodowlanej. Z tego względu proponujemy zastąpienie tradycyjnych notesów aplikacją internetową „CGen korekcja”. Umożliwi to precyzyjną rejestrację obserwacji nie wymagając dodatkowego nakładu pracy. W pierwszej kolejności aplikacja ma służyć do gromadzenia danych o schorzeniach racic, gdyż:

  • choroby kończyn są jedną z trzech kluczowych przyczyn przedwczesnej eliminacji krów ze stada,
  • stan racic warunkuje opłacalność produkcji wpływając na pobranie paszy, poziom produkcji, podatność na choroby metaboliczne i infekcyjne oraz płodność,
  • występowanie schorzeń racic może być rejestrowane podczas korekcji racic, której poddawana jest w danym czasie grupa zwierząt co wpływa na strukturę danych dostępnych do analiz,
  • wyniki korekcji racic są zapisywane przez osoby wykonujące korekcję w celu rozliczenia wykonanej usługi,
  • ocena związana ze zdrowotnością racic została już wprowadzona w innych krajach.

Do poprawy zdrowotności kończyn w populacji krajowej dąży się obecnie przez pośrednią selekcję bazującą na cechach budowy nóg i racic. Zwiększenie skuteczności prowadzonej pracy hodowlanej, a dzięki temu przyspieszenie uzyskania zwierząt o zdrowszych racicach można uzyskać poprzez uwzględnienie w indeksie selekcyjnym informacji o występowaniu schorzeń racic. Trend taki obserwujemy na świecie od lat jednak Polska ustępuje w tym zakresie innym krajom. Przyczynę stanowi brak dostępu do obserwacji fenotypowych. Rejestrowanie przypadków wystąpienia poszczególnych schorzeń jest możliwe podczas przeprowadzania korekcji racic. Jednak aby informacje te były użyteczne do przeprowadzenia analiz genetycznych muszą charakteryzować się wiarygodnością, być porównywalne między sobą i dostępne w postaci krajowej bazy danych.

Posługiwanie się nazwami chorób zawartymi w “ICAR Atlas Zdrowia Racic” zapewni prawidłową klasyfikację jednostek chorobowych oraz gromadzenie porównywalnych danych o wysokiej jakości. Z tego względu przyjęcie przez wszystkie zespoły wykonujące korekcję zaproponowanych przez ICAR definicji warunkuje możliwość wykorzystania pozyskiwanych danych w ocenie wartości hodowlanej. Natomiast kwestia tworzenia krajowej bazy danych zostanie rozwiązana dzięki wprowadzeniu do powszechnego użycia aplikacji internetowej „CGen korekcja” przeznaczonej do rejestrowania wykonanych korekcji racic oraz zdiagnozowanych schorzeń.

Zgromadzenie odpowiednio licznego zbioru danych niezbędnego do przeprowadzenia oceny tradycyjnej wymaga czasu. Jednakże dzięki selekcji genomowej możliwe jest prowadzenie oceny na bazie obserwacji ze stosunkowo niedużej populacji referencyjnej. Warunek konieczny stanowi w tym przypadku dostępność genotypów, a liczba genotypowanych w kraju zwierząt jest wciąż niewystarczająca. Rozwojowi selekcji genomowej w Polsce sprzyjać będzie współpraca w ramach Eurogenomics. Kluczowy krok prowadzący do uzyskania porównywalnych danych zbieranych przez wielu ludzi w różnych krajach stanowi standaryzacja diagnoz na poziomie międzynarodowym, a więc posługiwanie się tym samym wykazem schorzeń. Z tego względu zaimplementowanie “ICAR Atlas Zdrowia Racic” w opracowywanej aplikacji „CGen korekcja” zapewni spójność danych nie tylko na poziomie krajowym, ale także międzynarodowym.

Opracowanie modelu oceny genetycznej, który będzie mógł w przyszłości być wdrożony do oceny rutynowej pozwoli hodowcy wybrać zwierzęta wyróżniające się zdrowotnością racic, co doprowadzi do zredukowania liczby zachorowań i zwiększenia rentowności produkcji mleka. Ze względu na rolę jaką w procesie doskonalenia genetycznego nowych cech odgrywają hodowcy, korektorzy i lekarze weterynarii zachęcamy do zaangażowania się w proces rejestracji wyników korekcji za pomocą aplikacji „CGen korekcja” i jednocześnie skorzystania z możliwości jakie daje ona w zwiększaniu efektywności zarządzania stadem.
Dołącz do grupy użytkowników aplikacji – zostaw kontakt do siebietutaj.